Là tiền bạc, lợi lộc hay sự nghiệp, công danh? Là người thân, bè bạn hay người yêu tuyệt vời? Khó nói lắm. Vì con người lúc nào cũng truy đuổi mọi thứ đến cùng, tấm thân còm cõi mà vẫn muốn đèo bòng biết bao nhiêu chuyện thị phi.
Nhưng rồi một mai nhìn qua cửa sổ, chợt thấy bóng chiều vùn vụt lướt qua, ngày tàn đêm xuống nối nhau, xuân hạ thu đông lặng lẽ lặng lẽ chuyển dời, ta sẽ có chút giật mình. Ta sẽ bỗng thấy trong gương mái đầu đã điểm sương tuyết phôi pha. Và mỗi từng nếp nhăn in sâu trên vầng trán lại nhắc nhớ ta rằng: Thời gian mới là điều quý giá nhất trong những thứ ta cho rằng mình cần phải giữ lại đến phút cuối cùng.
Có một câu chuyện thế này:
Xưa có một người rất keo kiệt, lúc nào cũng hà tiện, chắt bóp, chẳng dám ăn tiêu gì. Sau mấy chục năm, anh ta cũng tích luỹ được một gia tài lớn. Nhưng chẳng ngờ đời người qua như ánh chớp, tháng ngày đã tận, một hôm Thần Chết đột nhiên đến đòi mạng anh.
Vào giờ phút cuối cùng, anh ta nhận ra rằng cả đời mình chưa từng hưởng thụ chút gì, tiền bạc kiếm được đều bo bo giữ lấy. Anh bắt đầu nài nỉ Thần Chết: “Tôi sẽ chia một phần ba gia sản cho ngài, xin hãy cho tôi sống thêm 1 năm được không?”.
Nhưng Thần Chết lắc đầu dứt khoát: “Không thể được!”.
Anh ta lại tiếp tục mặc cả: “Vậy tôi biếu ngài một nửa gia sản. Tôi chỉ cần sống thêm nửa năm nữa thôi!”.
Thần Chết vẫn giữ vẻ mặt nghiêm nghị, tay lăm lăm cầm lưỡi hái: “Không thể được!”.
Trong cơn tuyệt vọng, anh ta quỳ mọp xuống đất, giọng run lên trong tiếng nấc không thành lời: “Xin ngài hãy cho tôi sống thêm một ngày nữa thôi. Tôi sẽ giao lại hết của cải cho ngài!”.
“Không được!”, vẫn là giọng nói sắc lạnh, vô tình của Thần Chết vang lên. Thần Chết đã giơ cao chiếc hái, toan chém xuống đoạt mạng anh.
Biết rằng số mình đã tận, người đàn ông nức nở cầu xin: “Tôi chỉ xin một phút để viết di chúc, xin ngài!”. Lần này Thần Chết đồng ý, không nói một lời, đứng yên chờ đợi.
Người đàn ông khốn khổ với tay cầm lấy chiếc bút, run rẩy viết trong nước mắt giàn giụa: “Xin bạn hãy nhớ, bao nhiêu tiền bạc cũng không mua nổi một ngày!”.
Có thể bạn đã vài lần nghe qua câu chuyện khá kinh điển này. Nhưng nếu thực sự lâm vào tình cảnh của anh chàng nọ, bạn nghĩ mình sẽ hành xử ra sao? Rất nhiều người có thể sẽ nhớ lại quãng đời thanh xuân bị đánh cắp của mình. Có phải bạn đã từng bị dòng đời cuốn vùi như thế? Có phải bạn đang để những gì gọi là sự nghiệp, công danh, bạc tiền… bòn rút đi từng chút một thời gian sống, vốn là điều quý giá nhất của một sinh mệnh? Hãy một lần thành thật với lòng mình.
Đời người cứ trôi chảy như một dòng sông, có lở có bồi, có lũ dâng đầy, có nắng hạn cạn khô, lại có lúc chuyển dòng, bẻ hướng. Đời người là tan tan hợp hợp, là rượu mừng gặp gỡ, chén buồn chia ly, là niềm vui bất tuyệt thuở xuân thì, cũng là niềm đau vời vợi ngày xế bóng. Trăm năm là giấc mộng, tưởng dài hoá ra thật ngắn, cứ là chiếc lá dạt trôi theo dòng nước xoáy, cuộc đời bạn sẽ tìm đâu một bến neo đậu nữa đây?
Tôi luôn có ý định mua một chiếc đồng hồ cát, không phải vì hoài cổ hay chơi trội gì. Chỉ là tôi muốn nhìn tận mắt sự ngắn ngủi của thời gian. Mỗi hạt cát rơi xuống là mỗi một ngày ta chìm vào dòng đời bão lốc, là mỗi một lần ta quên chăm sóc chính bản thân. Và thời gian đời người quả thực còn bi đát hơn thế, một khi trôi qua là trôi qua mãi, sẽ chẳng có ai cầm tay dốc ngược thời gian cho bạn như dốc chiếc đồng hồ cát kia. Sẽ chẳng có ai…
Một vài thi sĩ, khi đối diện với cái vô thường của cõi nhân sinh, đôi lúc cũng cảm thấy tuyệt vọng ghê gớm. Lý Bạch một năm 365 ngày thì say sưa 364 ngày rưỡi, một hôm nâng chén rượu lên mới phát hiện rằng:
“Rút dao chém nước, nước càng chảy
Dốc chén tiêu sầu, sầu thêm vương
Đời người vốn chẳng như mong
Sớm mai xoã tóc bến sông xuôi thuyền”
Tôi chẳng dám uống rượu như ông nhưng trong những lúc buồn phiền, cúi xuống lòng mình cũng thấy nhiều dư vị. Có vẻ như 24 giờ của hôm nay lại ngắn hơn 24 giờ của hôm qua một chút. Có vẻ như thời gian ngày càng bị ai đó cắt xén đi, bóp nghẹt lại. Người xưa sống thật thảnh thơi, thi vị, một ngày cảm giác thật dài. Người nay hối hả, bon chen, từ sáng đến tối cứ như là một chớp mắt vậy.
Một vài người bạn thường than thở với tôi: “Tớ bận quá, chẳng có mấy thời gian rảnh rỗi”, hoặc “Em bận quá, khó mà thu xếp gặp nhau”… Biết nói gì đây! Khi không thể dành thời gian chăm sóc, nâng niu mình, bạn còn muốn tìm thấy trên đời điều nào khác có ý nghĩa hơn chăng?
Và cuộc đời:
Đôi khi chẳng cần quá nhiều tiền của, vừa đủ sống là được.
Đôi khi chẳng cần quá xinh đẹp, mĩ miều, có một người chân thành yêu thương là đủ.
Đôi khi chẳng cần quá mạnh mẽ, biết giữ tôn nghiêm cũng vẫn đàng hoàng.
Đôi khi chẳng cần tính toán quá vẹn toàn, hồ đồ một chút lại hoá hay.
Đôi khi chẳng cần vội vã, chen lấn, đến chậm biết đâu lại nhận được điều tốt nhất.
