Thỏa ước lao động tập thể là thỏa thuận đạt được thông qua thương lượng tập thể và được các bên ký kết bằng văn bản. Nội dung thỏa ước lao động tập thể không được trái với quy định của pháp luật; khuyến khích có lợi hơn cho người lao động so với quy định của pháp luật. Vậy, thỏa ước lao động tập thể là gì và những điều cần biết về thỏa ước lao động tập thể? Hãy cùng Kiến Nghiệp Group tìm hiểu về nội dung này các bạn nhé.
1. Thỏa ước lao động tập thể là gì?
Để có cách hiểu chính xác nhất về thỏa ước lao động tập thể là gì, theo như bộ luật lao động hiện hành, tại khoản 1; điều 44 đã nêu rõ ràng: Thỏa ước lao động tập thể là bản thỏa thuận giữa tập thể lao động và người sử dụng lao động về các điều kiện sử dụng lao động, quyền lợi và nghĩa vụ của hai bên trong quan hệ lao động.
2. Thỏa ước lao động tập thể gồm những loại nào?
Thỏa ước lao động tập thể bao gồm:
- Thỏa ước lao động tập thể doanh nghiệp;
- Thỏa ước lao động tập thể ngành;
- Thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp;
- Các thỏa ước lao động tập thể khác
Hiện nay, có thể nói thỏa ước lao động tập thể chính là cơ sở pháp lí để quản lí các mối quan hệ lao động mang tính chất tập thể. Thỏa ước lao động tập thể chính là cơ sở để tạo nên trách nhiệm của đôi bên bao gồm: người lao động; người sử dụng lao động nhằm thực hiện đúng quyền lợi; nghĩa vụ của mỗi bên trong lĩnh vực lao động theo đúng quy định của pháp luật.
Nếu như nói hợp đồng lao động là một bản quy định chặt chẽ về mối quan hệ giữa hai cá nhân người lao động và người sử dụng lao động trong quá trình làm việc thì thỏa ước lao động tập thể có thể coi như một bản nội quy về mối quan hệ lao động giữa người chủ và tập thể người lao động trong công ty. Và nếu bản thỏa ước lao động tập thể được kí kết theo nguyên tắc bình đẳng, tự do thương lượng thì đây cũng sẽ là nguồn văn bản quy phạm pháp luật phù hợp để bổ sung cho nội quy của doanh nghiệp.
3. Nội dung thỏa ước lao động tập thể là gì?
Đối với một người lao động, việc được tiếp cận với nội dung của bản thỏa ước lao động tập thể hiện nay rất quan trọng. Nó sẽ cho người lao động biết được đâu là những quyền lợi mà mình sẽ được hưởng, cùng với đó là những nghĩa vụ mà người lao động buộc phải chấp nhận nếu muốn được làm việc tiếp.
Và về mặt pháp lý, bản thỏa ước lao động tập thế giữa tập thể người lao động và người sử dụng lao động sẽ bao gồm các nhóm nội dung như:
Nhóm đầu tiên là những nội dung chủ yếu của bản thỏa ước lao động tập thể, bao gồm các cam kết của đôi bên về các vấn đề việc làm cũng như những yêu tố liên quan như: thời gian làm việc, thời gian nghỉ giải lao, các khoản lương; thưởng, các chế độ bảo hiểm dành cho người lao động. Ngoài ra cũng là những định mức về lao động, an toàn; vệ sinh lao động mà tập thể người lao động sẽ được hưởng trong quá trình làm việc tại công ty.
Nhóm thứ hai bao gồm các nội dung ngoài lề mà trong quá trình thương lượng giữa tập thể người lao động và người sử dụng lao động mà hai bên đồng ý để đưa vào bản thỏa ước. Những vấn đề đó có thể là các quyền lợi về đào tạo, trách nhiệm của tập thể người lao động đối với sự phát triển của công ti. Ngoài ra, đó có thể là những cách thức giải quyết khi xuất hiện tranh chấp lao động giữa các thành viên với nhau hoặc giữa người lao động với người sử dụng lao động.
Vì vậy, theo quy định của pháp luật hiện hành, nội dung bản thỏa ước lao động tập thể thường bao gồm những điều như:
- Việc làm, đảm bảo việc làm
- Thời gian làm việc, nghỉ ngơi
- Tiền lương, thưởng, phụ cấp
- Định mức lao động
- An toàn, vệ sinh lao động
- Bảo hiểm xã hội, y tế với người lao động
4. Sự khác nhau giữa thỏa ước lao động tập thể và hợp đồng lao động
Thỏa ước lao động tập thể cùng với hợp đồng lao động là các văn bản quy phạm pháp luật nhằm quản lí mối quan hệ giữa người lao động và người sử dụng lao động. Tuy nhiên giữa 2 dạng văn bản này vẫn luôn có sự khác nhau rõ ràng.
Khái niệm
Trong khi hợp đồng lao động là sự thỏa thuận giữa cá nhân người lao động và người sử dụng lao động về quyền lợi, nghĩa vụ của mỗi bên trong quá trình làm việc tại các tổ chức; doanh nghiệp. Thì thỏa ước lao động tập thể là một dạng văn bản thỏa thuận giữa tập thể người lao động và người sử dụng lao động nhằm bắt đầu công việc ở một vị trí nhất định với các điều kiện đã được thương lượng từ trước.
Chủ thể kí kết
Đối với thỏa ước lao động tập thể, chủ thể kí kết là đại diện tập thể người lao động, người sử dụng lao động hoặc đại diện pháp luật của người sử dụng lao động.
Đối với hợp đồng lao động thì chủ thể tham gia hoạt động kí kết là cá nhân và người sử dụng lao động. Hoặc đại diện hợp pháp của người sử dụng lao động (trong trường hợp người lao động dưới 18 tuổi) và người sử dụng lao động.
Hình thức
Với thỏa ước lao động tập thể, doanh nghiệp buộc phải lập thành 5 bản thỏa ước theo khoản 2, điều 83 thuộc bộ luật lao động hiện hành.
Còn với hợp đồng lao động, mọi thông tin cần phải được lập thành văn bản và được lập 2 bản, một dành cho người lao động và một bản dành cho người sử dụng lao động nắm giữ.
5. Thẩm quyền ký kết thỏa ước lao động tập thể
Thỏa ước lao động tập thể được ký kết bởi đại diện hợp pháp của các bên thương lượng. Trường hợp thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp được tiến hành thông qua Hội đồng thương lượng tập thể thì được ký kết bởi Chủ tịch Hội đồng thương lượng tập thể và đại diện hợp pháp của các bên thương lượng.
Thỏa ước lao động tập thể phải được gửi cho mỗi bên ký kết và cho cơ quan chuyên môn về lao động thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh theo quy định tại Điều 77 của Bộ luật này. Đối với thỏa ước lao động tập thể ngành hoặc thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp thì từng người sử dụng lao động và từng tổ chức đại diện người lao động tại các doanh nghiệp tham gia thỏa ước phải được nhận 01 bản. Sau khi thỏa ước lao động tập thể được ký kết, người sử dụng lao động phải công bố cho người lao động của mình biết.
6. Hiệu lực của thỏa ước lao động tập thể
Ngày có hiệu lực của thỏa ước lao động tập thể do các bên thỏa thuận và được ghi trong thỏa ước. Trường hợp các bên không thỏa thuận ngày có hiệu lực thì thỏa ước lao động tập thể có hiệu lực kể từ ngày ký kết. Thỏa ước lao động tập thể sau khi có hiệu lực phải được các bên tôn trọng thực hiện.
Thỏa ước lao động tập thể doanh nghiệp có hiệu lực áp dụng đối với người sử dụng lao động và toàn bộ người lao động của doanh nghiệp. Thỏa ước lao động tập thể ngành và thỏa ước lao động tập thể có nhiều doanh nghiệp có hiệu lực áp dụng đối với toàn bộ người sử dụng lao động và người lao động của các doanh nghiệp tham gia thỏa ước lao động tập thể.
7. Thời hạn của thỏa ước lao động tập thể
Thỏa ước lao động tập thể có thời hạn từ 01 năm đến 03 năm. Thời hạn cụ thể do các bên thỏa thuận và ghi trong thỏa ước lao động tập thể. Các bên có quyền thỏa thuận thời hạn khác nhau đối với các nội dung của thỏa ước lao động tập thể.
8. Có bắt buộc thực hiện thỏa ước lao động tập thể không?
Người sử dụng lao động, người lao động, bao gồm cả người lao động vào làm việc sau ngày thỏa ước lao động tập thể có hiệu lực, có nghĩa vụ thực hiện đầy đủ thỏa ước lao động tập thể đang có hiệu lực.
Trường hợp quyền, nghĩa vụ và lợi ích của các bên trong hợp đồng lao động đã giao kết trước ngày thỏa ước lao động tập thể có hiệu lực thấp hơn quy định tương ứng của thỏa ước lao động tập thể thì phải thực hiện theo thỏa ước lao động tập thể.
Quy định của người sử dụng lao động chưa phù hợp với thỏa ước lao động tập thể thì phải được sửa đổi cho phù hợp; trong thời gian chưa sửa đổi thì thực hiện theo nội dung tương ứng của thỏa ước lao động tập thể.
Khi một bên cho rằng bên kia thực hiện không đầy đủ hoặc vi phạm thỏa ước lao động tập thể thì có quyền yêu cầu thi hành đúng thỏa ước lao động tập thể và các bên có trách nhiệm cùng xem xét giải quyết; nếu không giải quyết được, mỗi bên đều có quyền yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động tập thể theo quy định của pháp luật.
Trên đây là những thông tin cần thiết giúp bạn hiểu rõ thỏa ước lao động lập thể là gì và những kiến thức liên quan cần biết. Hy vọng những kiến thức này sẽ giúp các doanh nghiệp sử dụng lao động một cách hợp lý và đúng luật.
Kiến Nghiệp Group chúc bạn thành công !
